Voor de Voorjaars ALV op 18 april 2023 gingen we naar Reeuwijk, met een Turfvaartocht over de Reeuwijkse Plassen en uitleg over het veenweidegebied door Rienk Schaafsma. Het was weer een inspirerende bijeenkomst, lees verder voor de terugblik.
VOORJAARS ALV en EXCURSIE Reeuwijkse Plassen
dinsdag 18 april 2023 | 15:00-19:00 | Reeuwijk
- - -
PROGRAMMA
15:00 | Excursie: Turfvaartocht Reeuwijkse Plassen, wetland in het Groene Hart
We verzamelen tussen 15:00 en 15:30 uur bij de Watersnip in Reeuwijk. Daar stappen we om 15:30 uur aan boord voor een Turfvaartocht op de Reeuwijkse plassen. Rienk Schaafsma vertelt aan boord over de polderprocessen voor de aanpak van bodemdaling en CO2-emmissie, en andere zaken die spelen in het veenweidegebied. En de schipper vertelt over het verleden van het gebied en de turfwinning, en laat ons ook ervaren hoe het baggeren en uitgraven in zijn werk ging.
17:30 | Voorjaars ALV
Om 17:30 uur meren we weer aan, en houden we onze Voorjaars ALV in 'De Rokende Turf' onder het genot van een drankje.
19:00 | Gezamenlijke maaltijd
Met degenen die willen mee-eten (voor eigen rekening) vertrekken we rond 19:00 uur we naar restaurant Loetje in Reeuwijk.
CONTACT
Imke Leenen, This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Adressen
- Watersnip (gebouw De Rokende Turf), ‘s Gravenbroekseweg 154 in Reeuwijk
- Restaurant Loetje, Burgemeester Lucasselaan 1 in Reeuwijk
- - -
TERUGBLIK EXCURSIE
Vereniging WaterForce gaat de boot in! - Voorafgaande aan de ledenvergadering van 18 april jongstleden zijn de deelnemers scheepgegaan in een turfpraam op de Reeuwijkse Plassen. Schipper Bernhard lichtte het verleden van de plassen toe en WaterForc-er Rienk Schaafsma nam de toekomst van het veenweidegebied voor zijn rekening.
De Reeuwijkse Plassen waren ooit veenweiden en in een grijzer verleden zelfs akkerbouwgebieden. Maar uiteindelijk bleek het voor investeerders aantrekkelijker het gebied te vervenen. Eerst werd het veen afgegraven, maar uiteindelijk werd het veen tot 4,5m diepte met de hand uitgebaggerd. Zwaar werk, mochten we zelf aan den lijve ondervinden, hoewel mede-lid Michiel Schöller er een uitzonderlijk talent voor bleek te hebben.
Destijds turfwinning voor de stad, daarna behouden als veen en plassengebied - Fascinerend ook dat het veen duizenden jaren oud is. Het verschil tussen laagveen en hoogveen - grondwater-gevoed versus regenwater-gevoed - was bij de meesten van ons beroepshalve wel bekend, maar dat laagveen door de rijkere voeding een hogere calorische waarde heeft, was dan weer een nieuwtje. Met betere stookkwaliteit en een ligging nabij de grote steden, was de vervening vroeger een aantrekkelijke investering. Maar de matige landbouwkundige kwaliteit van het Reeuwijkse veen was dan wel weer de reden dat de plassen plassen bleven en niet bemalen en drooggemaakt zijn. Hoewel ene Jac. P. Thijsse samen met anderen nog wel moesten voorkomen dat een plas met Gouds huisafval werd opgevuld.
Infiltratie succesvol tegen bodemdaling - In de veenweiden om de plas heen, en in het hele Groene Hart, zakt de bodem tot zo’n 0,5-1 cm per jaar door oxidatie van het veen. De langere droogteperiodes (zomer) van de laatste jaren helpen ook al niet. Wat wèl helpt - of wat het probleem althans sterk vertraagt - is infiltratie van water. Simpel het peil opzetten helpt onvoldoende want juist het grondwater in het midden van de percelen moet aangevuld worden in de drogere zomerperiode. Infiltratie van water uit de watergangen in de percelen door middel van een omgekeerd drainagestelsel werkt wel. De buizen liggen dus onder het slootpeil en het water loopt van de sloot via ‘drainagebuizen’ het perceel in, zowel ‘passief’ als ‘actief’ met een pomp. Inmiddels hebben veel veenweideboeren het systeem omarmd en ligt er zo’n duizend hectare met een waterinfiltratiesysteem (WIS). Een mooie cultuurtechnische oplossing - zeker als er op termijn met biologische, langzaam afbreekbare buizen gewerkt kan worden. Maar wat ons vooral intrigeerde is dat deze en andere innovaties in het veenweidegebied door boerengroepen zelf gedragen worden. Rienk’s werk om met boeren te werken aan een stapsgewijze transformatie van het landbouwsysteem lijkt een aanvulling, of misschien wel een alternatief, voor veranderingen die anders mogelijk door landelijk beleid afgedwongen gaan worden. En het aardige van deze manier van werken, is dat partijen constructief samenwerken in een positieve sfeer.
En zo bleek de Reeuwijkse turf nogmaals een bron van energie: ditmaal voor de aanwezige leden van de vereniging WaterForce.
Bedankt voor weer een inspirerende middag!
- - -